Tu Mơ Rông là một trong những huyện vùng sâu của tỉnh Kon Tum, có khí hậu thời tiết lạnh giá, mưa nhiều và ẩm ướt, thích hợp với loại cây cà- phê xứ lạnh (cà-phê chè – tên khoa học là coffea arabica). Phát huy lợi thế ấy, trong những năm qua, Tu Mơ Rông đã phát triển mạnh loại cây này và xem đây là cây xóa nghèo của đồng bào dân tộc thiểu số.
Tháng 8-2013, UBND tỉnh Kon Tum đã ký Quyết định số 33/2013/QĐ-UBND ban hành “Đề án hỗ trợ phát triển cây cà-phê xứ lạnh tại các huyện Tu Mơ Rông, Đác Glây và Kon Plông”. Dự án có quy mô phát triển 1.600 ha cà-phê xứ lạnh tại 4.570 hộ gia đình, với tổng kinh phí dự kiến là 519,8 tỷ đồng. Trong đó, hơn 44 tỷ đồng ngân sách tỉnh (hỗ trợ 100% cây giống để trồng mới và trồng dặm, kinh phí tập huấn, tuyên truyền, hợp đồng cán bộ kỹ thuật và chi phí quản lý Đề án); 73,2 tỷ đồng được trích từ ngân sách huyện và lồng ghép các chương trình dự án và hơn 402 tỷ đồng của người dân tham gia. Thời gian triển khai Dự án được kéo dài trong vòng bảy năm (2014- 2020). Đến nay, sau gần hai năm triển khai thực hiện, huyện Tu Mơ Rông đã trồng mới được 50 ha (2015).
Được biết, cà-phê xứ lạnh là loại cây thích hợp với khí hậu và thời tiết ở Tu Mơ Rông, kỹ thuật trồng, chăm sóc và thu hoạch khá đơn giản, sản phẩm dễ tiêu thụ, phù hợp với điều kiện và tập quán sản xuất của người dân địa phương… Nếu được đầu tư thâm canh bảo đảm quy trình kỹ thuật, sử dụng một số giống mới đã được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn công nhận như TN1, TN2… có năng suất trung bình từ 3 đến 3,5 tấn nhân/ha, sẽ cho thu nhập trung bình khoảng 50 đến 52 triệu đồng/ha (sau khi đã trừ chi phí).
Với mức thu nhập như nêu trên, Đề án hỗ trợ phát triển cây cà-phê xứ lạnh của UBND tỉnh Kon Tum không chỉ góp phần giải quyết việc làm ổn định, tăng thu nhập cho bà con dân tộc thiểu số ở huyện Tu Mơ Rông, mà còn giúp bà con các địa phương khác vùng Đông Trường Sơn như Đác Glây, Kon Plông (Kon Tum) thoát khỏi đói nghèo. Cà-phê xứ lạnh hiện đang trở thành “Cây thoát nghèo” của bà con dân tộc thiểu số vùng Đông Trường Sơn ở Kon Tum.
Tổng hợp